William Moorlag: de EU-klimaatdoelen staan recht overeind

14 nov 2024
2024-11-14 13_30_13-inNOVE 2024-03.pdfWilliam Moorlag

Uit inNOVE-magazine 2024-3:
Het kabinet-Schoof werd op dinsdag 2 juli 2024 op Paleis Huis ten Bosch beëdigd. Het nieuwe kabinet wordt gevormd door PVV, VVD, NSC en BBB en bestaat uit zestien ministers en dertien staatsecretarissen. In de Tweede Kamer vormen deze partijen een meerderheid. Hoewel mobiliteit en verduurzaming niet persé de hoofdthema’s vormden tijdens de verkiezingen, hebben de betrokken partijen daar wel standpunten over gevormd. Wat gaan we hiervan terugzien tijdens de periode van kabinet-Schoof? We vroegen het aan William Moorlag, als associé verbonden aan Publieke Zaken, het bureau dat NOVE op dagelijkse basis van politieke informatie vanuit Den Haag voorziet. In november 2023 verzorgde William Moorlag al eens een presentatie voor de ALV van NOVE over het veranderende politieke landschap.

KLOPT HET INDERDAAD DAT MOBILITEIT EN VERDUURZAMING GEEN BELANGRIJKE THEMA’S WAREN TIJDENS DE VERKIEZINGEN? “Immigratie en bestaanszekerheid waren de belangrijkste thema’s in de verkiezingsstrijd. Die overschaduwden thema’s als mobiliteit en verduurzaming. Ook thema’s als onderwijs en arbeidsmarkt, die belangrijk zijn voor het toekomstig verdienvermogen van Nederland, kregen relatief weinig aandacht. Dat is ook te zien in het hoofdlijnenakkoord van de partijen die de nieuwe regering schragen.”

ZIEN WE DAAR IN HET VOORGESTELDE BELEID WEL IETS VAN TERUG? “In het hoofdlijnenakkoord van de coalitie staat dat de verduurzaming van mobiliteit doorgaat. De EU-klimaatdoelen staan recht overeind, maar concrete stimuli ontbreken. Er is een taakstellende bezuiniging van twee miljard afgesproken op verduurzamingssubsidies. Opvallende punten zijn ook de verhoging van de maximumsnelheid naar 130 km per uur, waar mogelijk, en uitstel voor de zero-emissiezones in de binnensteden. Maar gemeenten blijven daarover beslissingsbevoegd.”

WAT ZIJN DE GROTE TEGENSTELLINGEN ALS HET GAAT OM MOBILITEIT EN VERDUURZAMING TUSSEN DE PARTIJEN? “De VVD is voorstander van beleidscontinuïteit. Daar is het bedrijfsleven bij gebaat. Sophie Hermans is Minister voor Groene Groei, om de energietransitie verder te brengen. De PVV is uitgesproken klimaatsceptisch, vindt klimaatbeleid dure onzin. Omtzigt heeft zich in het verleden kritisch getoond op effectiviteit en doelmatigheid. Hij vond bijvoorbeeld de kosten voor een ton bespaarde CO2 in elektrische voertuigen veel te hoog.”

MEN GEEFT AAN GEEN NATIONALE KOPPEN TE WILLEN OP EUROPESE WETGEVING? NEDERLAND IS NIET LANGER HET BRAAFSTE JONGETJE VAN DE KLAS? WAT ZIJN HIERVAN DE MOGELIJKE GEVOLGEN? “Vertragen is een veelgebruikte tactiek, als politici zich niet gecommitteerd voelen aan beleidsdoelen. Dat is te zien bij de stroperige aanpak van het stikstofvraagstuk. Maar vastgesteld EU-beleid, gestold in richtlijnen en verordeningen, is wel een vorm van ‘steamrolling’, die lidstaten dwingt om maatregelen als de RED III uit te voeren. Dat, en minder nationale koppen, creëert een gelijk speelveld voor het bedrijfsleven.”

VANUIT EUROPA ZULLEN WE TOCH AAN BEPAALDE AFSPRAKEN MOETEN VOLDOEN OP GEBIED VAN KLIMAAT EN LUCHTKWALITEIT, WIL NEDERLAND HIER NOG AAN MORRELEN IN BRUSSEL. WAT ZIJN DAN DE KANSEN? “Met de vuist op tafel slaan en je eigen gelijk etaleren is niet effectief. Dat heeft alleen kans als je medestanders kunt vinden en werkbare meerderheden kunt creëren. Dus veel schikken en plooien met – in plaats van de vuist – de fles op tafel.”

KOMEN DE AFSPRAKEN DIE GEMAAKT ZIJN INZAKE HET KLIMAATAKKOORD OP EEN LAGER PITJE TE STAAN OF KOMEN ER ANDERE ACCENTEN? ZO JA, WAAR MOET JE DAN ALS BEDRIJF ALERT OP ZIJN ALS JE JUIST AAN HET VOORSORTEREN WAS OP DE INITIËLE AFSPRAKEN? “Alertheid is geboden om de risico’s van veranderend overheidsbeleid goed in te schatten en mee te wegen in je bedrijfsstrategie. Denk in if-what-scenario’s. Anders kun je lelijk met je vingers tussen de deur komen. Zie bijvoorbeeld de installateurs van zonnepanelen en hybride cv-ketels die hun markt zien instorten door het wispelturig overheidsbeleid.”

ZIJN ER OOK (NIEUWE) KANSEN WAAR TE NEMEN VOOR ONZE SECTOR MET DIT NIEUWE KABINET? (WE ZIEN BIJVOORBEELD EEN INITIATIEF VAN BBB OM RODE DIESEL VOOR DE LANDBOUW TERUG TE LATEN KEREN) “Het nieuwe kabinet zal meer oog en oor hebben voor de uitvoerbaarheid en voor de belangen van het bedrijfsleven. Meer het besef hebben dat gras niet harder gaat groeien door er aan te trekken. Goede contacten opbouwen in Den Haag en goede plannen en werkbare alternatieven voorrijden, is bij iedere nieuwe regering, ongeacht de politieke kleur, de beste aanpak.”

“De EU-klimaatdoelen staan recht overeind, maar concrete stimuli ontbreken.”

WAAR ZOUDEN WE ALS BRANDSTOFSECTOR OP IN MOETEN ZETTEN EN AANDACHT VOOR MOETEN VRAGEN IN DEN HAAG? “Dat de overheid bij iedere voorgenomen wijziging van beleid goed oog heeft voor haalbaarheid en uitvoerbaarheid, zodat bedrijven en burgers de tijd en gelegenheid hebben om zich aan te passen. De politicus Frits Bolkestein stelde ooit dat ‘een land gezegend is met saaie politiek’. Daar valt veel voor te zeggen!”

inNOVE 2024-03 voorplaat

Origineel

Tablet portrait

Mobile portrait

Mobile landscape